Het enneagram is breed inzetbaar. Het gaat namelijk om ons menselijk functioneren en is daarom toepasbaar op ieder terrein in ons leven, zowel privé als werk.

Over elk terrein afzonderlijk en allen tezamen kan, in combinatie met het enneagram, wel een boek geschreven worden. Over sommigen is dat ook al gedaan. Op elk terrein is winst te behalen, vooral wanneer het enneagram wordt toegepast. Door het enneagram erbij te betrekken, wordt het duidelijk waarom en hoe volwassenen en kinderen handelen. Dit handelen is grofweg in negen types in te delen, waardoor het hele spectrum wordt bezien. Ons handelen vindt echter vaak plaats vanuit ons eigen type, gezien door onze eigen bril. Door kennis van het enneagram zal uiteindelijk ons handelen en communiceren effectiever en soepeler verlopen.

Persoonlijke groei

Het hele enneagram gaat over en begint met zelfmanagement, met het winnen van persoonlijke effectiviteit. Men wordt effectiever op alle mogelijke, denkbare terreinen. Om aan persoonlijke effectiviteit te winnen is het van belang dat iemand zich ervan bewust wordt dat hij door zijn type gestuurd wordt en ervaart hoe dit gebeurd. Dit in plaats van dat hij zelf de regie heeft. Hij leert inzien hoe selectief wij waarnemen door die bril van ons. Als iemand dit leert inzien, wint hij alleen al aan effectiviteit doordat hij niet-beoordelend leert waarnemen. Hij ziet de volle 360 graden van de cirkel en niet alleen 1/9 deel ervan. Dit biedt een veel breder spectrum aan mogelijkheden.

Verandermanagement

Als mensen zich onveilig voelen, gaat het typespecifieke gedrag sterker opspelen. En wat is voor veel mensen nu onveiliger dan allerlei zaken die in hun organisatie gaan veranderen? Het is niet zo gek dat dit een grote impact kan hebben op mensen. Fulltime werkende mensen brengen wekelijks het grootste deel van hun tijd op hun werk door en dit biedt hen de bron van hun overleven, namelijk inkomen en zekerheid. 
Er zijn ook typen die juist kunnen opbloeien tijdens reorganisaties. Zij houden van verandering of van projecten. Mensen die de verandertrajecten in een organisatie managen, kunnen veel baat hebben bij kennis van het typespecifieke gedrag van medewerkers. Deze kennis kan behoud van energie en tijd opleveren. Het wordt dan een soepeler verandertraject, waarin de mensen gemakkelijker meegekregen worden.

Duurzame relaties

De kracht en waarde van het enneagram voor het onderhouden van duurzame relaties zijn groot. Het leren erkennen, herkennen en waarderen van verschillen tussen mensen is misschien wel het voornaamste dat het enneagram brengt. Het gebeurt vaak dat mensen in trainingen ineens geraakt worden door het verkrijgen van een inzicht over belangrijke mensen in hun leven. Als mensen bijvoorbeeld ineens inzien en begrijpen waarom een moeder doet zoals zij doet of waarom een buurman doet zoals hij doet. Kortom, wat er speelt bij die ander waardoor deze persoon reageert zoals zij of hij doet. 
Begrip krijgen van de innerlijke drijfveren van anderen wordt vergemakkelijkt door kennis van het enneagram. Hierdoor krijgt men meer geduld en compassie voor anderen. Het enneagram biedt de mogelijkheid tot het bouwen van bruggen tussen mensen. Mensen lopen die brug op naar de ander toe, in plaats van aan hun eigen kant te blijven staan. Het is geen uitzondering dat moeizame relaties tot verzoening kwamen, doordat er meer begrip voor elkaar ontst hebben gekregen waardoor er weer verzoening kwam, zijn geen uitzondering.

Meer succes in conflictbemiddeling en mediation

Een van de meest waardevolle en krachtige toepassingen van het enneagram is voor conflictbemiddeling. In conflicten heeft de oorzaak vaak te maken met botsende persoonlijkheden, die elkaar niet verstaan niet begrijpen, met de emotionele onderstromen. Zonder een studie psychologie te hoeven doen, biedt het enneagram een snelweg om diepgaande mensenkennis en inlevingsvermogen op te doen. Hoe beter een mediator is in het managen van de menselijke en emotionele kant van conflict, hoe effectiever hij zal zijn in het boeken van bevredigende resultaten. Zeker voor de echtscheidingsbemiddelaar biedt dit een kans op het bijdragen aan verwerking van de pijn, zingeving zelfs, dat beide ex-partners kan helpen om na de scheiding op goede voet met elkaar verder te gaan. Zeggen ingeval van kinderen uit de relatie is dit van groot belang.

Winst in effectiviteit als manager

Het enneagram biedt door het opdoen voor diepgaande mensenkennis en inlevingsvermogen een interessant hulpmiddel voor managers. Ook managers zijn geneigd vanuit hun vanzelfsprekendheden aan anderen leiding te geven. Daarmee op dusdanige wijze aan touwtjes te trekken, opknappen te drukken zoals het voor zichzelf werkt en zoals de manager zelf graag leiding ontvangt. Voor vele mensen in het team zal dit op hoofdlijnen wellicht werken. Misschien ook niet. Iedere manager krijgt vroeg of laat wel medewerkers in zijn team waar hij weinig mee kan en weinig van begrijpt. Waarvan hij niet begrijpt wat hij ermee aan moet of op welke knop hij moet drukken. Met het enneagram heb je een handleiding voor situationeel leidinggeven, waardoor de manager de eigen vanzelfsprekendheden en overtuigingen los kan laten en daarmee flexibeler kan handelen.


Succesvol projectmanagement, winnende teams

Als onderscheidende factor voor de succesvolle organisatie van de toekomst onderscheiden Petersen het vermogen tot leren van organisaties en daarmee het vermogen van leiders binnen de organisaties om dit te leren mobiliseren. Het is een noodzaak het vermogen om lerend te vernieuwen en vernieuwend te leren. Het is een noodzaak tot een procesgerichte benadering als het organiseren van feedbackprocessen, processen voor zelf organisatie, interactie processen. Mensenkennis helpt dit te realiseren omdat iedereen het optimale uit zichzelf haalt en de ander aan kan vullen waar nodig is. Voorts wordt er in management boeken vaak geschreven wat leiders moeten doen. De vraag is ze hoe ze het kunnen doen. Hoe ze de eigen beperkingen kunnen overstijgen om datgene te doen dat nodig is en wat wellicht niet binnen de eigen natuurlijke neigingen valt.

Onderwijs

Leerkrachten zijn vanuit hun professie betrokken bij de opvoeding van kinderen.  Na de ouders spelen vaak leerkrachten de grootste en intensiefste's rol in het dagelijkse leven van opgroeiende kinderen/jongeren. De begeleiding in deze cruciale leeftijd van opgroeiende kinderen/jongeren kan het niet zorgvuldig genoeg gebeuren. Juist bij de sociaal emotionele ontwikkeling kunnen kinderen/jongeren wel een steuntje in de rug gebruiken. Kennis van de enneagramtypen kan je als professional helpen om inzicht te krijgen waar je tegen aanloopt bij jezelf met bepaalde kinderen/jongeren. In een klas met 25 of 30 kinderen heb je als leerkracht altijd jongeren met wie je het gewoon makkelijker vindt werken dan met anderen. Als je eerlijk bent tegenover jezelf (en het kind) kun je misschien (h)erkennen dat je moeite hebt met de begeleiding van bepaalde type kinderen. Het enneagram helpt je leren zien wat er aan de hand is en nog belangrijker, in welke richting je oplossingen kunt vinden. Ook bij jezelf.

Werving, loopbaanbegeleiding en selectie

Het enneagram is bijzonder behulpzaam bij werving, selectie en loopbaan begeleiding. Door kennis van je en enneagramtypen kun je vrij nauwkeurig aangeven wat de hobbels in een bepaalde loopbaan kunnen gaan worden. Het is zeker niet zo dat het ene type beter of slechter is als het andere. Het heeft andere kwaliteiten en mogelijkheden. Als je het enneagramtypen weet kun je duidelijk aangeven wat de verwachte aandachtspunten zijn wanneer ze in bepaalde culturen of beroepsgroepen terechtkomen. Voor beroepskeuze's is het handig omdat je goed aan kunt geven waar het potentieel ligt en wat de obstakels onderweg kunnen zijn. Uit eindelijk is het type onafhankelijk welke keuzes je maakt. Dit overstijgt namelijk het enneagramtype laat namelijk alleen zien hoe je doet en niet wie je bent. Uiteindelijk is het van belang in te zien dat juist het overstijgen van het enneagramtype je werkelijk gelukkig maakt en wie je werkelijk bent. 


Opvoeding en ouderschap

Van de mooiste toepassingen van het enneagram  zijn de kansen die het enneagram biedt in de opvoeding van kinderen. Juist de sociaal emotionele ontwikkeling in die jaren van opgroeien, is van grote invloed om later goed te functioneren als volwassenen. Bijvoorbeeld het aankunnen gaan en onderhouden van duurzame relaties, het maatschappelijk functioneren. Een van de kansen die het enneagram biedt is om beter te kunnen afstemmen op het individuele kind. De persoonlijkheidsstructuur van het kind ontwikkelt zich nog, maar vrij jong wordt zichtbaar hoe de temperamenten verschillen. Het enneagram helpt om in te leven wat het er bij het kind speelt, waardoor er gerichtere begeleiding kan worden geboden. Alerte opvoeders die kinderen werkelijk zien en horen kunnen dit overwegend ook zonder het enneagram. Het enneagram helpt wel om het een en ander gemakkelijker, sneller en duidelijker te zien.

Wil je kennismaken met het enneagram. Kijk dan op de agenda of www.enneavision.nl

'We komen met niks en we gaan met niks', is een veelgenoemde uitspraak. Laten we even aannemen dat dit juist is en en tussen dat niks  hebben we dan ons leven hier op aarde. Wat is het doel op aarde? Is dat werk, geld, bezit, aanzien, waardering, macht, armoede ? Dit kan niet werkelijk de bedoeling zijn, of mogelijk wel en dan krijgen we de aarde zoals die nu is. Het is dus van belang dat we weten wie we zijn en wat we hier komen doen.

Conditionering

Waarom leven wij zo geconditioneerd? Angst is een belangrijke reden. Angst om controle te verliezen, geen zekerheid te hebben, geen waardering te krijgen. Daarom hebben we strategieën bedacht om controle te krijgen, zekerheid te krijgen, waardering (en nog veel meer andere ervaringen om na te streven). Het zijn echter uiteindelijk ervaringen die we willen hebben… een gevoel. Om een ervaring/gevoel te krijgen hebben we het echter tegenovergestelde nodig. Kort gezegd komt het hierop neer: warmte kan niet zonder kou, plezier kan niet zonder pijn, zekerheid kan niet zonder onzekerheid. Toch streven we maar naar één kant van de medaille en dat is onmogelijk. Je kunt geen warmte ervaren als je niet weet wat kou is. Je kunt geen plezier ervaren als je niet weet wat pijn. Je kunt geen onzekerheid ervaren als je niet weet wat onzekerheid is. Wat doen wij vervolgens: we vermijden kou, pijn, onzekerheid en alles wat we niet willen.

Waar gaat het om

We zijn de hele dag druk bezig om meer controle, zekerheid en waardering te krijgen. Druk, Druk, Druk. Echter, het kan niet zonder chaos, onzekerheid, afkeuring. Dit vermijden we door nog meer te streven naar nog meer controle, zekerheid, waardering, uit angst voor de andere kant van de medaille. Het is als een hond die probeert zijn eigen staart te vangen. Eigenlijk hilarisch.

Wanneer zijn we tevreden? Wanneer hebben we rust? Wanneer zijn we blij? Wanneer zijn we blijvend gelukkig ? We weten het niet meer. 

Universele wetten

De belangrijkste Universele Wet is de Wet van Eén, die stelt dat alles in de kosmos met elkaar verbonden is. Een werkelijk begrip van deze wet zou leiden tot kosmisch bewustzijn. Dit bewustzijn wordt gezien als de scheppende levenskracht waarvan het gehele universum doordrongen is. Deze wet betekent dat alles wat je doet invloed heeft op heel de wereld. Dit betekent nogal wat.

Los van conditioneringen via het enneagram

Bovenstaande zaken laten zien waarom Zelfonderzoek essentieel is. Dit zou in ieder onderwijsprogramma centraal moeten zijn. Het enneagram is een van de hulpmiddelen bij  Zelfonderzoek en laat vooral zien hoe we doen. Het laat onze onbewuste drijfveren zien en laat zien hoe geconditioneerd we eigenlijk zijn. Die conditionering zit er al vanaf de geboorte in. Het enneagram geeft ons inzichten in onszelf en deze inzichten zijn een opening naar wie we werkelijk zijn. 

Er zijn nog steeds