Heb je wel eens in een groep gezeten waarbij je dacht: “Er klopt iets niet, maar ik weet niet precies wat”?
Of vroeg je je af: “Waarom lukt het ons niet, terwijl iedereen het goed bedoelt?”

Ik heb het meerdere keren ervaren. Mooie mensen, goede intenties, maar het stroomde niet.
En wat ik steeds duidelijker zie, is dit: Een groep functioneert pas echt goed wanneer ieder in zijn of haar eigen kracht staat.

Voor mij draait het om drie dingen:

1. Wie er aan tafel zit – de samenstelling doet ertoe.
2. Waar we naartoe willen – zonder een gedeeld doel verzandt het snel.
3. Hoe ieder erbij zit – leeft iedereen zijn eigen waarheid, of is er verwarring en aanpassing?

Vooral dat laatste blijkt doorslaggevend. Want als je je ikigai – jouw natuurlijke bijdrage – niet leeft, dan blijf je zoeken. Je past je aan, je trekt je terug, of je probeert iets te forceren. En het wordt vermoeiend in plaats van voedend.

Wat mij helpt om dit helder te krijgen, zijn drie krachtige bronnen van inzicht:

• Het Enneagram, dat laat zien vanuit welk diep innerlijk patroon ik reageer. Het helpt me herkennen waar ik mezelf blokkeer, én hoe ik vrijer kan worden.
• De Gene Keys, die me uitnodigen om naar mijn schaduwen te kijken, mijn gaven te ontwikkelen en mijn hoogste potentieel te belichamen.
• En Human Design, dat via mijn incarnatiekruis helder maakt wat mijn levensmissie is: de energie die ik van nature uitstraal en hier kom leven.

Iedereen heeft een unieke trilling, een eigen rol binnen het grotere geheel. Maar als je die trilling niet leeft, raakt de harmonie in de groep verstoord. Dan ontstaat ruis, miscommunicatie en stagnatie.

Wat ik steeds weer zie, is dit: Verander de wereld – begin bij jezelf

Zonder zelfinzicht wordt samenwerken ploeteren. Dan draait het op wilskracht en aannames.
Maar als ik van binnenuit leef – trouw aan mijn natuur – dan klopt het. Dan wordt samenwerken moeiteloos.

En daarom blijf ik mezelf die vraag stellen:
Wie ben ik? Wat kom ik brengen? Wat is de trilling van mijn missie?

Als ik leef wat klopt voor mij, dan kan ik ook bijdragen aan wat klopt voor ons allemaal.

Een andere kijk op Dodenherdenking in het licht van waarheid
Elk jaar op 4 mei herdenken we de doden. Twee minuten stilte voor hen die vielen. We staan stil bij verlies, bij leed, bij oorlog. Maar hoe ver reikt onze herdenking werkelijk? Helpt het ons ontwaken, of houdt het ons gevangen in een verhaal dat steeds opnieuw verteld wordt?
Jezus zegt in het evangelie:

“Volg Mij, en laat de doden hun doden begraven.”
(Mat. 8:22 / Luc. 9:60)
Een harde uitspraak? Misschien. Maar alleen als we het letterlijk nemen. In spirituele zin is het een uitnodiging. Een oproep om los te komen van het verleden — niet uit onverschilligheid, maar uit liefde voor het Leven.

Wat bedoelt Jezus met ‘de doden’?

In Een Cursus in Wonderen betekent dood iets anders dan het einde van een lichaam. De dood is het symbool van afgescheidenheid. Wie leeft in angst, schuld of identificatie met het lichaam, leeft in een droom van dood — ook al functioneert het lichaam nog.

“De dood is de centrale droom waaruit alle illusies voortkomen.”
(T31.IV.4:3)

Als Jezus zegt “Laat de doden hun doden begraven”, dan doelt Hij op hen die vastzitten in het denken van deze wereld. Hij nodigt uit om Hem te volgen — niet naar de hemel ná de dood, maar naar de waarheid nú.

Herdenken als ritueel van gehechtheid

Vanuit dit licht wordt Dodenherdenking een moment van reflectie. Maar de vraag is: wáár reflecteren we op?

Wanneer we blijven herhalen wie ons aangedaan heeft, wie ‘helden’ waren en wie ‘vijanden’, houden we het verhaal van afgescheidenheid in stand. We herdenken dan niet om te helen, maar om te bevestigen: wij zijn anders dan zij.

Het ego gebruikt herdenking om het verleden levend te houden, als rechtvaardiging voor wie wij nu denken te zijn. De werkelijke vraag is: worden we er wakkerder van? Of juist meer gebonden?

Het Hegeliaanse effect: hoe oorlog gemaakt wordt
Hier komt het Hegeliaanse principe in beeld:
These – Antithese – Synthese.

Oftewel: creëer een probleem, lok een voorspelbare reactie uit, en bied vervolgens de ‘oplossing’ die je al klaar had liggen.

In het kader van oorlog werkt dit als volgt:

1. These: Er ontstaat een (gecreëerd of uitvergroot) conflict.
2. Antithese: De bevolking reageert met angst, woede of nationalisme.
3. Synthese: De staat (of elite) biedt de ‘oplossing’ aan: militaire actie, meer controle, meer budget voor defensie.

Oorlog wordt zo niet alleen gevoed door wapens, maar vooral door verhalen. Narratieven. Symbolen. Rituelen. En juist daarin speelt Dodenherdenking een subtiele rol: het bevestigt dat oorlog ‘nodig was’. Dat we moeten blijven verdedigen. Dat er altijd een vijand is.

De rol van de elite in het spel van oorlog en vrede
De mondiale wapenindustrie is een miljardenbusiness. Vrede verkoopt niet. Angst wel. En zolang wij via herdenkingen, films, nieuws en onderwijs het narratief van goed tegen kwaad blijven voeden, blijft er draagvlak voor militaire macht.

De elite heeft dus geen belang bij werkelijke vergeving of innerlijke ontwaking. Zolang wij blijven herdenken zonder werkelijk te herinneren wie we zijn, blijven we beschikbaar als pion in een groter machtsspel.

Een andere herdenking: niet achterom, maar naar binnen

Werkelijke herdenking is geen ritueel van verdriet, maar een daad van herinnering:
Wie ben ik? Waar ben ik bang voor? Waar geloof ik nog in strijd?

“Vergeving is het enige pad dat leidt tot vrede.”

(W-pI.200.3:3)

Als we werkelijk zouden stilstaan bij het lijden van oorlog, zouden we niet blijven hangen in slachtofferschap, maar zouden we de cirkel willen doorbreken. Niet door nog harder te herdenken, maar door bewust te vergeven — niet als morele daad, maar als innerlijke keuze voor vrede.

Volg Mij – en leef

Jezus zegt: “Volg Mij.”

Dat is geen religieuze verplichting. Het is een spirituele keuze. Een weigering om nog langer in angst te investeren.

Om niet langer het verleden te laten bepalen wat we nu zien.
Het vraagt moed om het verhaal los te laten. Om niet automatisch mee te gaan in nationale rituelen, hoe heilig ze ook lijken. Maar in die loslating schuilt bevrijding.

Want wie de doden laat rusten, kan zelf eindelijk gaan leven.

Laat de doden hun doden begraven. Volg Mij. Kies voor leven.
​
En dát is misschien wel de krachtigste vorm van herdenking die er bestaat.

We zijn op zoek.
Naar een beeld. Een overtuiging. Een vorm.
Naar iets dat ons zegt wie we zijn.
Misschien wel iets of iemand die het beter weet dan wijzelf.

En dan komt AI.
Een fluisterende stem vol data, patronen en waarschijnlijkheden.
AI die antwoorden geeft op vragen die we zelf niet durven te stellen.
AI die ons helpt… of misschien juist nog meer verwart.

We vragen ons af:
Wie ben ik in deze nieuwe werkelijkheid?
Ben ik een mens van vlees en bloed, een wandelende herinnering?
Of ben ik een algoritme van hoop en herhaling,
een patroon van verlangens die ik zelf niet begrijp?

Het leven…
Het leven is geen formule. Geen som.
Geen te voorspellen resultaat.

Het leven is magisch.
Niet te begrijpen. Niet te vangen.
Alice in Wonderland verbleekt bij de wendingen van onze eigen dagen.
Want wij vallen niet door een konijnenhol –
wij worden wakker in een wereld waarin alles tegelijk waar en niet-waar lijkt.

Misschien is dat wel de uitnodiging van deze tijd:
Om te beseffen dat we geen vaste vorm hebben –
we zijn een vraag, een stroom, een beweging.

We denken dat we een identiteit nodig hebben.
Een verhaal dat klopt. Een route die uitgestippeld is.
Maar wat als we juist bedoeld zijn om te verdwalen?
Om te dwalen in de magie van het niet-weten?

AI is niet het antwoord.
Het is een spiegel.
Een lens.
Een uitnodiging om opnieuw te kijken:
niet naar wat we zijn,
maar naar de vraag waarom we denken te moeten weten wie we zijn.

En misschien is dat genoeg.
Om even stil te staan.
En te fluisteren:
“Ik weet het niet. Maar ik leef. En dat is wonder genoeg.”